Jak sprawdzić czy dom jest zabytkiem?
Zakup domu to bardzo poważna inwestycja. Z tego względu warto odpowiednio się do niej przygotować. Przed podpisaniem umowy najlepiej dowiedzieć się, czy dom nie jest w żaden sposób obciążony. Bardzo ważne jest również rozeznanie, czy nieruchomość nie jest zabytkiem. Zastanawiasz się, jak uzyskać informację na ten temat? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w dalszej części artykułu. Umieściliśmy w niej m.in. informacje, gdzie sprawdzić, czy dom jest zabytkiem oraz czy warto kupić zabytkowy budynek.
Kiedy budynek jest zabytkiem?
Jedną z najważniejszych czynności przed zakupieniem nieruchomości jest sprawdzenie, czy nie znajduje się ona w rejestrze zabytków. Należy jednak pamiętać, że w Polsce wyróżnia się 4 formy ochrony zabytków: uznanie za pomnik historii, rejestr zabytków, ustalenie ochrony w planie miejscowym oraz tworzenie parku kulturowego. Aby dom został uznany za zabytek, musi zostać wpisany do rejestru lub gminnej bądź wojewódzkiej ewidencji zabytków. Rejestry te nieco się od siebie różnią. Budynki wpisane do ewidencji nie muszą być konserwowane, a ich remont można wykonać wyłącznie za zgodą wojewódzkiego konserwatora zabytków. Należy zaznaczyć, że wpisu domu do ewidencji zabytków dokonuje władza gminy bądź województwa, a właściciel nie musi być o nim informowany. Nieco inaczej sytuacji wygląda w przypadku rejestru zabytków. Jeśli budynek jest do niego wpisany, informację na ten temat można znaleźć w księdze wieczystej. Ponadto obiekt będący w rejestrze jest objęty ochroną prawną, przez co państwo może ingerować w prawo własności. Ponadto właściciel ma obowiązek utrzymać go w możliwie jak najlepszym stanie.
Jak sprawdzić, czy dom jest zabytkiem?
Osoby poszukujące nieruchomości najczęściej największą wagę przykładają do cen poszczególnych obiektów. Wiele osób decyduje się na zakup starych domów do remontu. Są one niedrogie, a dzięki renowacji można przywrócić je do rewelacyjnego stanu. Zanim jednak podpiszesz umowę, pamiętaj, aby sprawdzić, czy dom nie jest zabytkiem. Pomijając tę czynność, może okazać się, że na remont budynku będziesz musiał czekać lata.
Zastanawiasz się, jak sprawdzić, czy budynek jest w rejestrze zabytków? Otóż rejestr ten publikowany jest na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Dane o domu możesz uzyskać w formacie CSV do odczytania w programie Microsoft Excel lub jako usługę WMS. W przypadku drugiej opcji konieczna jest znajomość programów GIS.
Czy istnieje inny sposób na sprawdzenie budynku? Oczywiście, że tak! Możesz skorzystać z Raportu o Terenie, który zawiera specjalną sekcję z nieruchomościami objętymi ochroną zabytków. Dowiesz się z niego nie tylko, czy Twój budynek jest zabytkiem, ale również czy w okolicy nie ma nieruchomości wpisanych do rejestru bądź ewidencji. Informacje te są bardzo przydatne. Pamiętaj, że położenie domu blisko od zabytku może sugerować, że jest on objęty MPZP. Oznacza to, że plan miejscowy może nieco ograniczać Twoją swobodę i uniemożliwiać wykończenie budynku według swojej wizji. Zdarza się, że MPZP zabrania np. pomalowania elewacji na dowolny kolor w celu zachowanie niezmiennego charakteru otoczenia zabytku.
Czy warto kupić dom, który jest zabytkiem?
Gdy już wiesz, gdzie sprawdzić, czy budynek jest zabytkiem, zapewne zastanawiasz się, czy warto zdecydować się na budynek wpisany do rejestru. Odpowiedź nie jest oczywista. Należy pamiętać, że dom będący w rejestrze nie może być przez nas remontowany bez zgody konserwatora. Jeśli chcemy wykonać renowację obiektu, musimy przedstawić konserwatorowi swój plan i zaczekać na jego decyzję. W efekcie prace mogą zostać znacznie odłożone w czasie. Na zakup zabytkowego remontu powinny zdecydować się wyłącznie osoby, które są przygotowane na spore wydatki i oczekiwanie na różnorodne pozwolenia. Oczywiście inwestorzy mogą liczyć na dofinansowania, lecz ich uzyskanie to nie lada wyzwanie. Zatem, jeśli nie chcesz kupować budynku z historią, skorzystaj z naszych porad, jak sprawdzić, czy dom jest wpisany do rejestru zabytków. Mamy nadzieję, że nasze wskazówki będą pomocne!